‘Het concept staat nog steeds als een huis’

10 jaar deBesteEHBOdoos

Aflevering 1: Bart Smidts, bedenker van deBesteEHBOdoos

Dit jaar bestaat deBesteEHBOdoos 10 jaar. Dat betekent 10 jaar sociaal ondernemen, 10 jaar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk helpen en 10 jaar goede doelen steunen. Kortom: 10 jaar #goedvoorelkaar!

In deze serie vertellen we hoe deBesteEHBOdoos in 10 jaar tijd van een idealistische vereniging uitgroeide tot een economisch rendabele onderneming met een sociale missie en een loyale klantenkring.

,,Het concept staat nog steeds als een huis”

Ergens in 2004 begon er bij Bart Smidts iets te schuren. Via zijn vrouw – die EHBO- en reanimatiecursussen gaf – ontdekte hij dat veel bedrijven en organisaties een potje maakten van hun verbanddozen. Het was duidelijk een sluitpost op de begroting en dat stak hem. Smidts – gepokt en gemazeld in de sociale werkvoorziening en momenteel locatiemanager bij Wedeka in Ter Apel – kan zich er ruim 15 jaar later nog steeds over opwinden: ,,Waar gebruik je een verbanddoos meestal voor? Voor een schaar en een pleister. Maar juist die twee dingen ontbreken vaak omdat niemand er op toeziet dat ze na gebruik terug op hun plaats komen. Bovendien zitten er steriele producten in de doos die over de datum kunnen gaan. Een onderschat probleem.“

Wijziging Arbowet

Het zat Bart Smidts al langer dwars dat door een wijziging van de Arbowet in de jaren ’90 nauwelijks eisen worden gesteld aan de inhoud van een EHBO-doos. Bedrijven zijn verplicht om snel voldoende verbandmiddelen beschikbaar te hebben om eerste hulp te kunnen verlenen. En de steriele producten mogen niet over de datum zijn. Maar over wat er precies in die doos hoort te zitten staat niks in de wet. En de Arbeidsinspectie controleert dit ook niet  : ,,Een verbanddoos aanschaffen is één. Het ding ook onderhouden is een tweede. Dat gebeurt gewoon niet. Verbanddozen zijn helaas ondergeschoven kindjes.” Vanuit die latente frustratie zag ‘zijn kindje’ het licht: de ideale verbanddoos met daarbij een contract om deze regelmatig te laten controleren. Een concept waarvan Smidts 10 jaar later nog steeds trots kan zeggen ‘dat het staat als een huis’.

Gat in de markt

De toenmalig locatiemanager bij Fivelingo in Delfzijl vatte het plan op om zijn product te combineren met een werkervaringsproject voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Hij liet de oranje BHV-trommels inpakken door mensen van de Sociale Werkvoorziening en ging zelf op pad om klanten te werven. Zijn verkooppraatje ging altijd gepaard met uitleg over de Arbowet en een check-up ter plekke. De uitkomsten van die controles bewezen telkens opnieuw dat hier een gat in de markt lag: ,,In 8 van de 10 gevallen kwam ik producten tegen die over de datum waren. En de meeste verbanddozen waren een rommeltje. De klant was dan al snel overtuigd dat hij toe was aan een overzichtelijke, georganiseerde trommel die gegarandeerd aan de wettelijke verplichtingen voldeed. En die konden wij leveren.” Langzaam maar zeker bouwde Smidts een klantenkring op die varieerde van overheidsinstellingen zoals gemeenten tot groenbedrijven en scholen. Met als uitgangspunt dat er altijd een goede en volledig gevulde EHBO-doos aanwezig is in een bedrijf of organisatie.

deBesteEHBOdoos

Al snel kregen andere sociale werkplaatsen in Nederland lucht van het eigenzinnige proces dat zich in het hoge Noorden voltrok. Vanuit politiek Den Haag was modernisering van de werkvoorziening ingezet dus diverse regio’s zagen wel brood in deze innovatieve werksoort. Het Marketing Platform van de landelijke Sociale Werkvoorziening pakte het project op om er letterlijk en figuurlijk werk van te maken. Uit creatieve brainstorms met andere werkbedrijven rolde de naam ‘deBesteEHBOdoos’. En de officiële landelijke aftrap vond in 2005 plaats in Friesland. Niemand minder dan toenmalig Commissaris van de Koningin Ed Nijpels overhandigde het eerste exemplaar aan de directeur van de J.J. Boumanschool in Dokkum.

Mijlpaaltjes

Bart Smidts noemt die landelijke aftrap als één van de mijlpaaltjes in de geschiedenis van deBesteEHBOdoos. Net als een presentatie in het stadion van FC Groningen waar hij goede herinneringen aan bewaart. Samen met zijn vrouw en de regionaal bekende zanger Edwin de Vries mocht hij zijn producten presenteren aan een zaal vol sponsoren en clubiconen. Het productaanbod was destijds net uitgebreid met AED’s dus hij kon met gemak zijn gehoor een interessant verhaal over bedrijfshulpverlening voorschotelen. Zo zette Smidts zijn bedrijf nadrukkelijk in de schijnwerpers. En hengelde hij grote klanten binnen als de Gasunie en de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW).

Overname

Statutair stond de deBesteEHBOdoos op dat moment nog in de boeken als een vereniging. Met in het bestuur Bart Smidts zelf en twee andere ‘tijgers’ uit de wereld van de Sociale Werkvoorziening. De Zeeuw Alex Achterhuis was voorzitter en Utrechter Thomas van Waardhuizen bestuurslid. De landelijke dekking en de gestage groei schreeuwden toen al om een bedrijfsmatigere aanpak. En toen was daar ineens Bob Kolsteeg, de huidige eigenaar/directeur van deBesteEHBOdoos. Kolsteeg werkte bij het bedrijf dat de verbandmiddelen leverde. Smidts vroeg hem om mee te denken over het verder ontwikkelen van de modulaire, letselgerichte verbanddozen die tegenwoordig het paradepaardje zijn. De samenwerking liep in 2010 uit op de overname door Bob Kolsteeg die deBesteEHBOdoos verzelfstandigde en verder professionaliseerde. De rest is geschiedenis!

Loslaten

Vanaf 2010 bleef Bart Smidts nog wel korte tijd gedetacheerd om te werven onder SW-bedrijven. Omdat hij zag dat ‘zijn kindje’ in goede handen was durfde hij al snel los te laten. De bedenker van het concept en de huidige directeur Kolsteeg hadden en hebben een warme relatie: ,,Bob steekt zijn hele ziel en zaligheid in het bedrijf. Dag en nacht werkt hij eraan om het verder op de kaart te zetten. Daar heb ik enorm veel respect voor. Het is keihard werken. Er is nog veel onbekendheid over verbanddozen en hoe mensen de spullen moeten gebruiken. Slechts 3 tot 4% van de Nederlandse bevolking heeft een EHBO-diploma. Daar valt nog een wereld te winnen.” Ook zakelijk bestaan er nog steeds connecties tussen de twee. De mensen van Sociaal Werkbedrijf Wedeka in Ter Apel waar Smidts nu locatiemanager is, pakken op dit moment trainingssets voor EHBO-cursussen in: ,,Zo is de cirkel met deBesteEHBOdoos na 10 jaar weer rond.”

Sociaal ondernemen

Bart Smidts blijft het reilen en zeilen van deBesteEHBOdoos op de voet volgen. Allereerst omdat het werk wordt uitgevoerd door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Hij constateert tot zijn genoegen dat die idealen ondanks de verzelfstandiging nooit verloren zijn gegaan. Hij hoopt dan ook dat overheidsinstanties in de toekomst veel meer gebruik gaan maken van de mogelijkheden om sociale ondernemingen te ondersteunen: ,,De participatiewet wordt nu veel te wisselend uitgevoerd. Er zijn gelukkig wel gemeenten die het goede voorbeeld geven. Sommige wethouders zijn sociaal voelende types die hun nek durven uit te steken. Maar bij de meeste gemeenten draait het helaas niet om het helpen van kwetsbare mensen. Er is er geen sprake van maatwerk. Of plannen stranden al snel door een wirwar van regels. Heel jammer omdat het prachtig is om te zien hoe mensen die weer aan de slag komen kunnen opbloeien.”

Uniek concept

Tot slot benadrukt Smidts nog maar eens hoe trots hij is dat loyale klanten uit de begintijd 10 jaar later nog steeds in zee blijven gaan met deBesteEHBOdoos: ,,Ik heb begrepen dat de RDW er opnieuw voor heeft gekozen om zich de komende jaren te laten ontzorgen voor hun verbanddozen en AED’s. Dat is hartstikke mooi en toont ook aan dat klanten tevreden zijn over de service die geboden wordt. Het is een uniek concept dat nog steeds staat als een huis .. Had ik dat al gezegd?☺”

Onderstaand filmpje is gemaakt in de beginjaren van deBesteEHBOdoos. Hierin is te zien hoe de mensen van de sociale werkvoorziening vanaf het eerste uur betrokken waren bij het bedrijf. Ze hebben een grote rol gespeeld bij het opbouwen van onze sociale onderneming!